Ahmed-i hani (Ehmedê Xani) kimdir
Kürdistan tarihindeki Kürt dili, kültürü ve edebiyatı için önemli bir köşe taşı olan Ehmedê Xané 1651 yılında şeyh İlyas’ın oğlu olarak Hakkari’nin Xani köyünde doğduğu belirtiliyor. Ancak bazı araştırmacılaragöre de Xané aslen Hakkari’li olup ailesinin 1592 de yerleştiği Serhat’ın bu günkü Doğu Beyazıt ilçesinin Dizasor’un (ortadirek ) da doğduğu söyleniliyor. Xani aşiretine mensup olan Ehmed’in adı zamanla Xani soyadıyla anılmış olmasının nedeni ise, o dönem Kürt halkının içinde bulunduğu koşullarla bağlantılı yerleşim alanından ve mensup olduğu aşiretsel bağlardan kaynaklı karşılıklı bağımlı ilişkilerden ötürü oluyor. Ancak bazı rivayetler Ehmed’in Xané soyadıyla anılmasının nedenini Hakkari’de doğduğu köyün isminin Xani olmasını gösterirken, bazıları da annesinin adının Xané olmasını neden olarak gösteriyor. Ehmedé Xané ilk okumayı kendi evinden, o dönemin babası Şeyh İlyas’tan öğreniyor. Daha sonra önce Ahlat ve Bitlis medreselerinde öğrenim görüyor, sonrasında da Botan ve Mezopo...